فهرست مطالب: ترکیه استانبول امپراطوری روم شرقی (بیزانس) امپراطوری عثمانی معماری بیزانس ایاصوفیه روند تکمیل بنا معماری بنا بررسی پلان مجموعه گنبد ایاصوفیه ستون های ایاصوفیه بررسی متریال های به کار برده شده نور در ایاصوفیه منابع و مآخذ مسجد ایاصوفیه بنای «ایا صوفیه» در میدان «سلطان احمد» استانبول در ترکیه، یکی از بزرگ‌ترین اثرهای تاریخی دوران بیزانس است و در زمان کنستانتینوس اول بنا شد که به مدت ۹۱۶ سال به عنوان کلیسا و به مدت ۴۸۱ سال در دوران عثمانی‌ها به عنوان مسجد فعال بود. این بنای تاریخی به دستور آتاتورک در سال ۱۹۳۵ به موزه تبدیل و در خدمت صنعت توریسم قرار گرفت! نامگذاری این بنا نخست «مِگاله اِکلسیا» – کلیسای بزرگ – نام گرفت، ولى بعدها به «ثئاسوفیا» یعنى «حکمت مقدس» تغییر نام یافت، اما تا سده‌ی ۵ میلادی، مردم به آن «سوفیا» مى‌گفت …
